Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος (12 Οκτωβρίου)
Ο άγιος Συμεών, γεννήθηκε στη Γαλάτεια της Παφλαγονίας (Μικρά Ασία) το έτος
957 από γονείς ευγενείς και διακεκριμένους στην
επαρχία τους που φρόντισαν για την μόρφωσή του. Σε ηλικία 11 ετών τον στέλλουν
στην Κωνσταντινούπολη σε συγγενικά τους πρόσωπα, και από αυτή την ηλικία δέχεται τα πρώτα μαθήματα και σύντομα επιδίδεται
στην ταχυγραφία και καλλιγραφία. Για να μη δυσαρεστήσει τον θείο του δέχεται
αξίωμα στα ανάκτορα, αν και δεν τον συγκίνησαν ποτέ οι κοσμικές θέσεις, γι’
αυτό και εγκατέλειψε τη θέση μετά τη γνωριμία του με τον πνευματικό του, άγιο
Συμεών τον Ευλαβή τον Στουδίτη. Σε ηλικία 14 ετών πηγαίνει στην περίφημη Μονή
του Στουδίου επιθυμώντας να μείνει κοντά στον πνευματικό του πατέρα ο οποίος
δεν συμφωνεί λόγω της ηλικίας του να μείνει στο μοναστήρι.
Όταν ο Συμεών βρισκόταν στην ηλικία των 20 ετών, δέχθηκε μια ιδιαίτερη
ευλογία από τον Θεό. Μια νύχτα, και κατά την ώρα που με δάκρυα προσευχόταν,
γέμισε το δωμάτιό του με άπλετο φως. Ο ίδιος κατελήφθη από έκσταση και ο νους
του ανυψώθηκε στα ουράνια. Εκεί είδε να στέκεται μέσα στο φως ο πνευματικός του
πατέρας Συμεών ο Ευλαβής. Η χαρά και η έκπληξη για τη θεία οπτασία πλημμυρίζουν
την καρδιά του νεαρού Συμεών.
Μετά τα πρώτα εύκολα βήματα στην πνευματική ζωή, που τον οδήγησαν γρήγορα
στην θεωρία του ακτίστου φωτός, πορεύεται τον δύσκολο δρόμο της ασκήσεως με
υπομονή για να συντελεστεί η αφομοίωση της Χάρης. Μετά από μεγάλο και τραχύ
διάστημα ασκητικού αγώνα αξιώθηκε να δει πάλι το άκτιστο φως, αλλά αμυδρότερα.
Οι δυσκολίες πολλαπλασιάζονται από την αντίδραση των ανθρώπων που δεν
καταλαβαίνουν το νόημα των πνευματικών του αγώνων.
Παρά τις πολυάριθμες εμπειρίες δεν έχει γνωρίσει ακόμη
τον Θεό και αισθανόταν βαθιά ανικανοποίητος. Τελικά μέσα στο άκτιστο φως βιώνει
προσωπική συνάντηση και κοινωνία με τον Χριστό. Στη συνέχεια αυτή η κατάσταση
γίνεται μόνιμη.
Από αγάπη προς τον πλησίον και
από τη μεγάλη του επιθυμία να κάνει όλο τον κόσμο μέτοχο αυτής της χάρης,
φανερώνει στους άλλους την εμπειρία του και τους προτρέπει ν’ ακολουθήσουν
αυτόν τον πνευματικό δρόμο. Πλέον αισθάνεται την βεβαιότητα ότι δεν είναι αυτός
που καλεί αλλά ότι ο Ίδιος ο Χριστός καλεί τους ανθρώπους δια του αγίου Συμεών.
Ο άγιος Συμεών είχε πεποίθηση ότι στα λόγια και τη διδασκαλία του εμπνεόταν
από το άγιο Πνεύμα. Διευκρινίζει ότι μιλάει τόσο συχνά για τον εαυτό του και
για τις εμπειρίες του επειδή θέλει και τα πνευματικά του παιδιά να μοιραστούν
τα ίδια με αυτόν δώρα.
Την προσωνυμία «Νέος Θεολόγος» την απέκτησε τόσο με τη ζωή του όσο και με
τα έργα του στη μυστική αίσθηση της θείας αγάπης και του φωτός. Σημαντικότερα
έργα του είναι οι «Κατηχήσεις», οι «Ύμνοι Θείων Ερώτων» και τα «Πρακτικά και
Θεολογικά Κεφάλαια».
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς λέει ότι
«αν κάποιος τα συγγράμματά του τα ονομάσει συγγράμματα ζωής, δεν θα
υπερβάλλει». «Ο άγιος Συμεών είναι όντως ο άνθρωπος του Αγίου Πνεύματος, μύστης
και θεολόγος του μεγάλου της ευσεβείας μυστηρίου, του Θεανθρώπου Χριστού. Είναι
ίσως ο πιο Χριστοκεντρικός από όλους τους Πατέρες, γιατί είναι πράγματι ο
γνήσιος πατέρας της οικουμενικής Ορθοδοξίας» όπως αναφέρει ο επίσκοπος Αθανάσιος
Γιέφτιτς.
Η μνήμη του εορτάζεται στις 12 Μαρτίου, ημέρα της κοιμήσεώς του, επειδή
όμως συμπίπτει με τη νηστεία τη Μεγάλης Τεσσαρακοστής, μετατίθεται στις 12
Οκτωβρίου.
Love came down, as is its way,
In the appearance of a luminous cloud.
I saw it fasten on me and settle on my head.
And it made me cry out, for I was so afraid;
Thus it flew away, and left me alone.
Then how ardently I searched after it;
And suddenly, completely,
I was conscious of it present in my heart,
Like a heavenly body.
I saw it like the disc of the sun . . .
It closed me off from the visible,
And joined me to invisible things.
It gave me the grace to see the Uncreated . . .
In the appearance of a luminous cloud.
I saw it fasten on me and settle on my head.
And it made me cry out, for I was so afraid;
Thus it flew away, and left me alone.
Then how ardently I searched after it;
And suddenly, completely,
I was conscious of it present in my heart,
Like a heavenly body.
I saw it like the disc of the sun . . .
It closed me off from the visible,
And joined me to invisible things.
It gave me the grace to see the Uncreated . . .
Source: John McGuckin, “Symeon
the New Theologian’s Hymns of Divine Eros: A Neglected Masterpiece of the
Christian Mystical Tradition,” Spiritus 5 (2005), The Johns Hopkins University
Press, p. 195-196.
The soul cannot live unless it is ineffably and without confusion
united to God, who is truly the life eternal (cf. 1 John 5:20). Before this
union in knowledge, vision, and perception it is dead, even though it is
endowed with intellect and is by nature immortal…
Συμεών ο Νέος Θεολόγος
Ευχή Μυστική
Δι' ης επικαλείται το Πνεύμα το Άγιον ο αυτό προορών
Έκδοση Ι. Μονής Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, Κάλαμος Αττικής
Πρόσκληση
Έλα, το φώς το αληθινό,
έλα, η αιώνια ζωή,
έλα, το απόκρυφο μυστήριο,
ο ανώνυμος θησαυρός,
το ανεκφώνητο πράγμα,
το ακατανόητο πρόσωπο,
η παντοτινή αγαλλίαση, το ανέσπερο φως,
έλα, η αληθινή προσδοκία
αυτών που μέλλουν να σωθούν.
Έλα, των πεσμένων η έγερση,
έλα, των νεκρών η ανάσταση.
Έλα, Δυνατέ, που δημιουργείς,
μεταπλάθεις κι αλλοιώνεις τα πάντα
με μόνη τη θέλησή σου!
Έλα, αόρατε, ανέγγιχτε κι αψηλάφητε.
Έλα, συ που μένεις πάντα αμετακίνητος,
μα κάθε στιγμή μετακινείσαι ολόκληρος,
για να 'ρθεις σε μας, που κειτόμαστε στον άδη,
ο υπεράνω πάντων των ουρανών.
Έλα, πολυπόθητο και πολυθρύλητο όνομα,
που όμως αδυνατούμε να περιγράψουμε
τι ήσουν ακριβώς,
ή να γνωρίσουμε την ουσία και τις ιδιότητές σου.
Έλα, παντοτινή χαρά,
έλα, αμαράντινο στεφάνι,
έλα, πορφύρα του μεγάλου Θεού και βασιλιά μας.
Έλα, κρυστάλλινη ζώνη διαμαντοστόλιστη,
έλα, απλησίαστο υπόδημα,
έλα βασιλική αλουργίδα
κι όντως αυτοκρατορική δεξιά!
Έλα, συ που πόθησε και ποθεί
η ταλαίπωρή μου ψυχή,
έλα, συ ο Μόνος
προς εμένα τον μόνο
γιατί, καθώς βλέπεις
είμαι μόνος!…
Έλα, συ που με ξεχώρισες απ' όλα
και μ' έκανες μοναδικό πάνω στη γή.
Έλα, συ που έγινες ο πόθος της ψυχής μου
και μ' αξίωσες να σε ποθήσω
τον απρόσιτο παντελώς!
Έλα, πνοή μου και ζωή,
έλα της ταπεινής μου ψυχής παρηγοριά,
έλα, χαρά και δόξα μου κι' ατέλειωτη τρυφή.
Ευχή Μυστική
Δι' ης επικαλείται το Πνεύμα το Άγιον ο αυτό προορών
Έκδοση Ι. Μονής Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, Κάλαμος Αττικής
Πρόσκληση
Έλα, το φώς το αληθινό,
έλα, η αιώνια ζωή,
έλα, το απόκρυφο μυστήριο,
ο ανώνυμος θησαυρός,
το ανεκφώνητο πράγμα,
το ακατανόητο πρόσωπο,
η παντοτινή αγαλλίαση, το ανέσπερο φως,
έλα, η αληθινή προσδοκία
αυτών που μέλλουν να σωθούν.
Έλα, των πεσμένων η έγερση,
έλα, των νεκρών η ανάσταση.
Έλα, Δυνατέ, που δημιουργείς,
μεταπλάθεις κι αλλοιώνεις τα πάντα
με μόνη τη θέλησή σου!
Έλα, αόρατε, ανέγγιχτε κι αψηλάφητε.
Έλα, συ που μένεις πάντα αμετακίνητος,
μα κάθε στιγμή μετακινείσαι ολόκληρος,
για να 'ρθεις σε μας, που κειτόμαστε στον άδη,
ο υπεράνω πάντων των ουρανών.
Έλα, πολυπόθητο και πολυθρύλητο όνομα,
που όμως αδυνατούμε να περιγράψουμε
τι ήσουν ακριβώς,
ή να γνωρίσουμε την ουσία και τις ιδιότητές σου.
Έλα, παντοτινή χαρά,
έλα, αμαράντινο στεφάνι,
έλα, πορφύρα του μεγάλου Θεού και βασιλιά μας.
Έλα, κρυστάλλινη ζώνη διαμαντοστόλιστη,
έλα, απλησίαστο υπόδημα,
έλα βασιλική αλουργίδα
κι όντως αυτοκρατορική δεξιά!
Έλα, συ που πόθησε και ποθεί
η ταλαίπωρή μου ψυχή,
έλα, συ ο Μόνος
προς εμένα τον μόνο
γιατί, καθώς βλέπεις
είμαι μόνος!…
Έλα, συ που με ξεχώρισες απ' όλα
και μ' έκανες μοναδικό πάνω στη γή.
Έλα, συ που έγινες ο πόθος της ψυχής μου
και μ' αξίωσες να σε ποθήσω
τον απρόσιτο παντελώς!
Έλα, πνοή μου και ζωή,
έλα της ταπεινής μου ψυχής παρηγοριά,
έλα, χαρά και δόξα μου κι' ατέλειωτη τρυφή.
Πηγές: